De impact van AI op het mkb: hoe je bedrijf relevant blijft in een veranderend zoeklandschap

Een beetje goedlopend mkb-bedrijf heeft jarenlang geïnvesteerd in SEO, een sterke online aanwezigheid en positieve klantreviews. Maar geleidelijk stagneert de instroom van nieuwe klanten. De telefoon blijft stil. Google-verkeer daalt. En dan ontdek je waarom: steeds meer mensen gebruiken AI-tools zoals ChatGPT en Bing Chat voor hun zoekvragen, en jouw bedrijf wordt simpelweg niet meer genoemd. Hoe realistisch is dit en waar moet je als mkb-bedrijf actie op ondernemen?

Jarenlang wist je precies hoe je online zichtbaar werd. Een goed geoptimaliseerde website, een sterke Google Mijn Bedrijf-pagina, een paar strategisch geplaatste backlinks en misschien wat advertenties in Google Ads. Het was niet eenvoudig, maar de spelregels waren helder. Sta je hoog in Google? Dan vinden klanten je.

Maar dat landschap verandert razendsnel. Waar consumenten vroeger op Google zochten naar “beste loodgieter in Utrecht” en vervolgens websites vergeleken, stellen ze steeds vrager hun vraag aan AI: “Wat moet ik doen bij een lekkage?” Binnen een seconde krijgen ze een concreet antwoord, vaak zonder dat daar nog een websitebezoek aan te pas komt. En als ze al doorklikken naar een bedrijf, is de kans groot dat het niet jouw bedrijf is—tenzij je weet hoe je moet inspelen op deze verschuiving. 23% van al het websiteverkeer wereldwijd nu gaat naar Google. ChatGPT zit in 2025 al op 2%: dat is 10% van Google. Volgens Gartner zal 25% van het zoekverkeer in 2026 (dat is volgend jaar al) worden vervangen met AI chatbots en virtuele agenten. De koek wordt anders verdeeld.

Dit raakt niet alleen loodgieters, maar alle mkb’ers die afhankelijk zijn van online zichtbaarheid: webshops, vakmannen, lokale dienstverleners, coaches, juristen, marketeers. De traditionele aanpak werkt steeds minder, omdat AI-gestuurd zoeken de poortwachter wordt naar nieuwe klanten. Wat betekent dat voor jouw business? En hoe zorg je dat je relevant blijft in een wereld waarin Google niet langer de enige toegangspoort is?

Zoekgedrag verschuift: van Google naar AI

Google heeft jarenlang de manier bepaald waarop bedrijven gevonden werden. Het was een gevecht om de hoogste posities in de zoekresultaten, waarbij bedrijven tonnen investeerden in SEO en advertenties om maar zichtbaar te blijven. Maar nu AI steeds vaker het eerste aanspreekpunt wordt voor consumenten, dreigt die hele strategie minder effectief te worden.

AI-modellen zoals ChatGPT, Bing Chat en Google Gemini werken fundamenteel anders dan zoekmachines. In plaats van een lijst met websites tonen ze direct een antwoord, samengesteld uit allerlei bronnen. Dat betekent dat een consument niet meer tien websites hoeft te bezoeken om een keuze te maken, maar binnen enkele seconden een beslissing neemt op basis van wat de AI adviseert.

Voor bedrijven die afhankelijk zijn van organisch verkeer, is dit een harde realiteit. Minder mensen klikken door naar websites. Traditionele SEO verliest aan kracht. En bedrijven die niet in de AI-antwoorden voorkomen, verdwijnen simpelweg uit het zicht van potentiële klanten.

Dat heeft niet alleen gevolgen voor hoe mensen bedrijven vinden, maar ook voor concurrentie. Een lokaal hoveniersbedrijf in Groningen hoeft zich normaal gesproken niet druk te maken om een hoveniersbedrijf in Amsterdam. Maar AI kijkt niet naar locatie zoals een traditionele zoekmachine dat doet. Als een hoveniersbedrijf in een ander deel van het land zijn content beter op orde heeft en vaker wordt genoemd in betrouwbare bronnen, kan het zomaar zijn dat AI die onderneming aanbeveelt—ook al is die voor de klant helemaal niet relevant.

De nieuwe realiteit: AI bepaalt wie zichtbaar is

Het probleem is dat de meeste mkb-bedrijven nog helemaal niet zijn voorbereid op deze verschuiving. Google was lang het ijkpunt, en de meeste ondernemers hebben geen idee hoe ze ervoor zorgen dat AI-modellen hun bedrijf wél meenemen in hun aanbevelingen.

Dat komt doordat AI-modellen niet werken met traditionele SEO-methodes. Ze baseren hun antwoorden op betrouwbare bronnen—maar wat als jouw bedrijf daar niet in voorkomt? Dan besta je niet. AI haalt zijn informatie uit een combinatie van nieuwsartikelen, recensies, sociale media, databases en zakelijke vermeldingen. Dat betekent dat bedrijven die sterk vertegenwoordigd zijn in deze databronnen een groter voordeel hebben.

Het wordt nog ingewikkelder als je bedenkt dat AI niet transparant is over hoe het keuzes maakt. Waar Google een duidelijk algoritme heeft dat SEO-specialisten kunnen bestuderen, is het niet altijd duidelijk waarom een AI-chatbot bepaalde bedrijven wél noemt en andere niet. Dit maakt het des te urgenter voor ondernemers om nu actie te ondernemen.

Hoe zorg je dat AI jouw bedrijf kent?

Het is niet onmogelijk om zichtbaar te blijven in een AI-gestuurde wereld. Maar het vereist een fundamenteel andere aanpak dan traditionele SEO. Waar je vroeger je website optimaliseerde voor zoekmachines, moet je nu nadenken over hoe AI-modellen je bedrijf leren kennen en vertrouwen.

Een van de belangrijkste factoren is je online reputatie. AI vertrouwt op externe bronnen, en dat betekent dat je ervoor moet zorgen dat jouw bedrijf op zoveel mogelijk relevante plekken wordt genoemd. Dat betekent niet alleen aanwezig zijn op Google Mijn Bedrijf, maar ook op recensiewebsites zoals Trustpilot, Yelp en brancheplatformen. Hoe meer positieve en consistente vermeldingen AI kan vinden, hoe groter de kans dat je wordt meegenomen in de aanbevelingen.

Daarnaast is content nog steeds belangrijk, maar op een andere manier dan voorheen. AI werkt met tekstuele informatie om antwoorden te formuleren. Als jouw website een duidelijke, goed gestructureerde kennisbank heeft met antwoorden op veelgestelde vragen, vergroot dat de kans dat AI jouw content als bron gebruikt. Denk aan blogs, FAQ’s en diepgaande artikelen over je vakgebied.

Ook structured data speelt een steeds grotere rol. Door AI duidelijk te maken waar je content over gaat met behulp van schema markup, help je modellen beter begrijpen wat jouw expertise is. Dat kan net het verschil maken tussen wel of niet genoemd worden in een AI-antwoord.

Maar het allerbelangrijkste: bouw je eigen directe kanalen. De grootste fout die bedrijven kunnen maken, is volledig afhankelijk blijven van externe platformen zoals Google of AI. Door te investeren in e-mailmarketing, een sterke sociale media-aanwezigheid en contentformaten zoals video en podcasts, creëer je je eigen publiek. Dit maakt je minder kwetsbaar voor algoritmeveranderingen en zorgt ervoor dat klanten je blijven vinden, ongeacht hoe het zoeklandschap verandert.

De ondernemers die zich aanpassen, winnen

We staan op een kantelpunt. AI gaat de manier waarop klanten bedrijven vinden fundamenteel veranderen. Dat is een bedreiging voor wie vast blijft houden aan oude strategieën, maar een kans voor wie durft te innoveren.

De sleutel is om te begrijpen hoe AI werkt en je marketingstrategie daarop aan te passen. Zorg dat AI jouw bedrijf kent, werk aan je online autoriteit en bouw je eigen mediakanalen op. Want één ding is zeker: wachten is geen optie.

De vraag is niet of AI jouw sector zal veranderen, maar wanneer. De ondernemers die zich nu aanpassen, zijn straks de winnaars. De rest blijft achter.

Welke stap zet jij vandaag?