De grootste tech bedrijven in Nederland

Anno december 2025 staat de Nederlandse technologiesector op een historisch kantelpunt. Wat tien jaar geleden begon als een levendige startup-scene rondom de Amsterdamse grachten, is uitgegroeid tot de derde economische pijler van het land, naast de traditionele logistiek en handel. Uit het toonaangevende State of Dutch Tech 2025 rapport van Techleap blijkt dat de sector inmiddels verantwoordelijk is voor een substantieel deel van de Nederlandse economische groei, met een ecosysteem dat zich steeds meer verplaatst van ‘leuke apps’ naar ‘deep tech’: complexe technologie die fundamentele wereldproblemen oplost.

De transformatie is zichtbaar in het straatbeeld van steden als Eindhoven, Delft en Enschede. Waar Nederland voorheen vooral bekend stond om zijn handelsgeest, wordt het land nu internationaal erkend als de kraamkamer voor fotonica, quantumcomputing en semiconductoren. Deze positie is echter niet vanzelfsprekend. Ondanks recordinvesteringen kampen bedrijven met fysieke grenzen: het elektriciteitsnet zit vol, talent is schaars en de woningnood in tech-hubs is acuut.

Economische impact: De multiplier van tech

De invloed van techbedrijven op de Nederlandse economie wordt vaak onderschat door puur naar directe omzetcijfers te kijken. De werkelijke kracht zit in de zogenaamde ‘multiplier effect’. Uit analyses van de Rabobank en CBS (2025) blijkt dat voor elke baan in de hoogwaardige technologiesector (High Tech Systems & Materials) er gemiddeld 2,5 extra banen ontstaan in de toeleveringsketen en dienstverlening. Denk hierbij aan gespecialiseerde schoonmakers voor cleanrooms, juridische experts in patentrecht en logistieke partners voor kwetsbare apparatuur.

Bovendien fungeert de techsector als de R&D-afdeling van de BV Nederland. Bedrijven in deze sector zijn verantwoordelijk voor ruim 60% van alle private investeringen in onderzoek en ontwikkeling. Dit innovatievermogen is cruciaal voor de productiviteit van andere sectoren. Zo zorgt de integratie van AI in de Nederlandse glastuinbouw (AgriTech) ervoor dat we wereldkampioen voedselexport blijven, ondanks een beperkt landoppervlak.

Deep Tech als nieuwe groeimotor

Een opvallende trend in 2025 is de verschuiving van SaaS (Software as a Service) naar Deep Tech. Volgens Techleap bestaat inmiddels 35% van het Nederlandse ecosysteem uit deep tech-bedrijven. Dit zijn ondernemingen die voortkomen uit jarenlang wetenschappelijk onderzoek, vaak gelieerd aan technische universiteiten. Voorbeelden zijn Smart Photonics in Eindhoven (lichtchips) en QuTech in Delft (quantumtechnologie). Deze verschuiving maakt de Nederlandse techsector robuuster: deep tech is moeilijker te kopiëren door concurrenten uit de VS of China dan simpele softwareplatforms.

De Grote Drie: Omzetreuzen en geopolitieke spelers

Wanneer we kijken naar de absolute top op basis van omzet en strategisch belang, wordt het landschap gedomineerd door bedrijven die niet alleen economisch, maar ook geopolitiek van wereldformaat zijn.

• ASML (Veldhoven): Met een omzet die in 2025 de €30 miljard nadert, is ASML veruit het meest waardevolle techbedrijf van Europa. Het bedrijf is de enige leverancier ter wereld van EUV-lithografiemachines, die essentieel zijn voor de productie van de allerkleinste chips. Dit maakt Veldhoven tot een strategisch schaakstuk op het wereldtoneel. De recente uitbreidingsplannen rondom de BIC (Brainport Industries Campus) onderstrepen hun ambitie om in Nederland te blijven groeien, ondanks de internationale druk.
• Philips (Amsterdam/Eindhoven): Na de volledige afstoting van de huishoudelijke tak, heeft Philips zich succesvol heruitgevonden als puur gezondheidstechnologiebedrijf. Hun focus op AI-gedreven diagnostiek en beeldvorming (MRI/CT) helpt ziekenhuizen wereldwijd om de zorgkloof te dichten.
• NXP Semiconductors (Eindhoven): Vaak de stille kracht genoemd. NXP is wereldmarktleider in chips voor de auto-industrie. Nu auto’s veranderen in rijdende computers, profiteert NXP maximaal van de elektrificatie en automatisering van de mobiliteitssector.

Naast deze giganten mogen we de digitale platformen niet vergeten. Adyen verwerkt inmiddels een significant deel van de wereldwijde online betalingen en Booking.com blijft, ondanks regelgevende druk vanuit Brussel, de grootste werkgever in de Amsterdamse tech-scene.

Werkgelegenheid: De ‘War for Talent’ in cijfers

De techsector is een banenmotor die hapert door een gebrek aan brandstof: mensen. De TechBarometer 2025 laat zien dat er momenteel een tekort is van 121.000 technisch geschoolde professionals om de ambities tot 2030 waar te maken.

Het tekort zit hem niet alleen in programmeurs. Er is een schreeuwende behoefte aan mbo-opgeleide procesoperators, installatiemonteurs en data-analisten. Dit dwingt bedrijven tot creatieve oplossingen: van het openen van eigen bedrijfsscholen (zoals de ASML Academy) tot het actief werven van talent buiten de EU. Dit laatste punt is politiek gevoelig, gezien de aanhoudende discussies in Den Haag over migratie en de 30%-regeling voor expats. Toch zijn techleiders helder: zonder internationale kennismigranten stopt de groei.

Project Beethoven: Staatssteun voor strategische autonomie

Een cruciaal moment voor de sector was de lancering van Project Beethoven in 2024, waarvan de effecten in 2025 volop zichtbaar zijn. Nadat ASML dreigde met uitbreiding in het buitenland vanwege het gebrekkige vestigingsklimaat, trok het kabinet €2,51 miljard uit om de Brainport-regio (Eindhoven) te versterken.

Dit geld gaat niet direct naar het bedrijf, maar naar de infrastructuur eromheen:

• Woningbouw: Versnelde bouw van 20.000 woningen in de regio Eindhoven om werknemers te huisvesten.
• Talentontwikkeling: Miljoeneninvesteringen in technische opleidingen op mbo-, hbo- en wo-niveau.
• Infrastructuur: Verbetering van het wegennet en openbaar vervoer rondom Veldhoven en Eindhoven Airport.

Project Beethoven markeert een omslag in het Nederlandse industriebeleid: voor het eerst erkent de overheid expliciet dat het behouden van toptechnologie een kwestie is van nationale veiligheid en toekomstig verdienvermogen.

Innovatie: Nieuwe Unicorns en de Deep Tech Golf

Waar de krantenkoppen vaak gedomineerd worden door de grote beursgenoteerde bedrijven, vindt de echte vernieuwing plaats bij de scale-ups. In 2024 en 2025 verwelkomde Nederland verschillende nieuwe ‘unicorns’ (bedrijven met een waardering van meer dan $1 miljard).

Opvallende namen zijn DataSnipper, dat met slimme software de accountancywereld op zijn kop zet, en Mews, dat vanuit Amsterdam de wereldwijde hotelindustrie digitaliseert. Ook Framer, een designtool die de concurrentie aangaat met het Amerikaanse Figma, bereikte in 2025 de eenhoornstatus. Deze bedrijven bewijzen dat het Nederlandse ecosysteem in staat is om wereldleiders voort te brengen, mits er voldoende ‘late stage’ kapitaal beschikbaar is.

Uitdagingen: Netcongestie als groeiremmer

Ondanks de successen kraakt en piept het systeem. De grootste bedreiging voor de Nederlandse techsector in 2025 is niet de concurrentie uit China, maar het Nederlandse elektriciteitsnet. Netbeheerders TenneT en Enexis waarschuwen dat in grote delen van Brabant, Utrecht en Noord-Holland geen nieuwe grootverbruikers aangesloten kunnen worden tot 2029.

Dit heeft directe gevolgen: nieuwe datacenters worden geweerd, fabrieken kunnen niet uitbreiden en startups die afhankelijk zijn van zware rekenkracht wijken uit naar het buitenland. Innovatieve oplossingen, zoals ‘energy hubs’ waarin bedrijven onderling stroom uitwisselen, worden in 2025 versneld uitgerold, maar het blijft een race tegen de klok.

Daarnaast blijft het fiscale klimaat een zorgpunt. In het recente adviesrapport van oud-ASML topman Peter Wennink aan het kabinet wordt gewaarschuwd dat Nederland zijn aantrekkelijkheid verliest door inconsistente regelgeving rondom innovatieboxen en aandelenopties voor werknemers. “Consistentie is de valuta van vertrouwen voor investeerders,” aldus Wennink.

Een ecosysteem onder hoogspanning

Samenvattend is de Nederlandse techsector in 2025 een krachtige motor met wat zand in de raderen. We hebben met ASML, NXP en Adyen goud in handen en het innovatieklimaat voor deep tech is van wereldklasse. De uitdaging voor de komende jaren is niet technologisch, maar infrastructureel en politiek: lukt het ons om de faciliteiten (stroom, huizen, talent) te bouwen die nodig zijn om deze groei te faciliteren?

Voor ondernemers en investeerders biedt dit landschap enorme kansen, vooral in de niches die de fysieke en digitale wereld verbinden. Nederland is niet langer slechts een handelsnatie, maar een hightech werkplaats waar de toekomst van de wereldwijde chipindustrie, voedselsystemen en financiële markten wordt vormgegeven.

Veelgestelde vragen (FAQ)

Wat is het grootste techbedrijf van Nederland in 2025?

Op basis van beurswaarde en strategisch belang is ASML onbetwist het grootste techbedrijf. Het bedrijf uit Veldhoven is cruciaal voor de wereldwijde productie van microchips. Op het gebied van software en platformen zijn Prosus en Booking.com de grootste spelers.

Wat houdt ‘Project Beethoven’ in?

Project Beethoven is een investeringspakket van €2,51 miljard, aangekondigd in 2024 door de Nederlandse overheid. Het doel is om het vestigingsklimaat in de Brainport-regio (Eindhoven) te verbeteren door te investeren in woningbouw, infrastructuur en talentontwikkeling, specifiek om ASML en de chipindustrie voor Nederland te behouden.

Wat zijn de nieuwste Nederlandse unicorns?

In de periode 2024-2025 hebben onder andere DataSnipper (audit software), Mews (hospitality software) en Framer (webdesign) de status van unicorn (waardering > $1 miljard) bereikt.

Waarom is netcongestie een probleem voor de techsector?

Techbedrijven, met name datacenters en hightech fabrieken, verbruiken veel elektriciteit. Omdat het Nederlandse stroomnet op veel plekken vol zit (netcongestie), kunnen bedrijven niet uitbreiden of nieuwe locaties openen, wat de groei en innovatie remt.

Hoe groot is het personeelstekort in de techsector?

Volgens de laatste prognoses (TechBarometer 2025) loopt het tekort op tot circa 121.000 vacatures in de techniek en ICT richting 2030. Dit betreft zowel hoogopgeleide engineers als praktisch geschoolde technici.