Black Friday & Cyber Monday in Nederland: dit is de stand van zaken

Black Friday en Cyber Monday, twee typisch Amerikaanse fenomenen die zich de afgelopen jaren in de Nederlandse cultuur hebben genesteld. In de VS vallen de twee ‘shopdagen’ rondom het Thanksgiving-weekend, als bijna alle Amerikanen vrij zijn en cadeaus kopen voor hun familie, vrienden en geliefden. De drukke dagen in de winkelstraten en de webshops zijn op die manier langzamerhand een traditie geworden.

Maar hoe populair zijn Black Friday (de vrijdag na Thanksgiving) en Cyber Monday (de maandag na het weekend) nu echt in Nederland? Slaan ze echt aan en wortelen ze zich in onze maatschappij, of hebben we het er over een paar jaar niet meer over? De meningen daarover zijn verdeeld, al is de algemene tendens wel degelijk dat deze commerciële themadagen here to stay zijn.

Black Friday versus Cyber Monday

Traditiegetrouw is Black Friday de drukste dag in Amerikaanse winkels. We praten dan over fysieke winkels. Mensen zijn vrij en shoppen voor cadeaus en aanbiedingen, en omdat de decembermaand voor de deur staat, doen veel consumenten ook direct alvast inkopen voor Kerstmis. Zoals de Franse snelweg Zwarte Zaterdag heeft, hebben Amerikaanse winkels Black Friday.

Cyber Monday is een ‘gecreëerd’ fenomeen op de maandag na het Thanksgiving-weekend. Mensen worden met het fenomeen Cyber Monday aangemoedigd om online te gaan shoppen, bijvoorbeeld door gratis bezorging op alle bestellingen aan te bieden.

Die scheiding in offline/online is natuurlijk in de praktijk niet zo rigoureus. Op Black Friday wordt er ook volop online geshopt en op Cyber Monday zijn alle winkels gewoon open. Vaak zie je dan ook aanbiedingen die het hele weekend gelden, soms zelfs tot en met de kerstdagen. Het feit dat online bestedingen ieder jaar toenemen – dit jaar zelfs explosief als gevolg op de coronacrisis – bewijst al dat een fundamenteel verschil tussen de aard van Black Friday en Cyber Monday steeds meer vervaagt of zelfs verdwenen is. Het zijn inmiddels gewoon allebei drukke shopdagen waarop mooie kortingen worden aangeboden.

Nieuwe feestdagen in Nederland

Maar hoe zit het dan in Nederland? Een paar jaar geleden hoorde je vrijwel niets over Black Friday. Dat is ook eigenlijk wel logisch, want Nederlanders vieren geen Thanksgiving. Toch is Black Friday terrein aan het winnen en een fenomeen aan het worden, omdat we begin december wél Sinterklaas vieren en dus eind november wel degelijk druk zijn met shoppen voor cadeaus en andere aanbiedingen.

Black Friday is naar Nederland overgewaaid, mede wegens de invloed van internationale concerns, maar ook uit commerciële overwegingen. Anno 2020 doen bijna alle grote retailers en e-tailers wel mee, van MediaMarkt tot Bol.com en van Rituals tot de HEMA.

Dat succes heeft positieve kanten, maar ook een keerzijde. Tuurlijk, je kunt op Black Friday en Cyber Monday mooie deals scoren en dus geld besparen op je Sinterklaas- en kerstinkopen. Maar uit de praktijk blijkt dat een belangrijk deel van de aangeboden kortingen helemaal geen korting zijn, of dat producten niet gunstiger geprijsd zijn dan op eerdere momenten. De belangrijkste boodschap aan consumenten is dan ook: laat je niet afleiden door grote borden of banners met percentages kortingen, maar kijk goed naar wat je betaalt en of dat wel echt zo’n goede prijs is.

Amazon en de toekomst

Dit jaar krijgen Black Friday en Cyber Monday mogelijk nog een extra boost, want voor het eerst is Amazon tijdens die dagen actief in Nederland. Amazon heeft dit soort dagen zo ongeveer tot kunst verheven – getuige ook de zelf verzonnen jaarlijkse Amazon Prime Day, waarop abonnees van Amazon Prime van extra kortingen gebruik kunnen maken – en zal dus gretig gebruik willen maken van de toenemende populariteit ervan.

Of dat helemaal uit de verf gaat komen, valt nog te bezien. Amazon heeft dan wel redelijk voeten aan de grond gekregen in Nederland, maar de cijfers zijn nog niet baanbrekend en marktleider is het concern nog allerminst. De verwachting is echter wel dat Amazon in de komende jaren flink gaat groeien in Nederland, en dat werkt dan weer als een vliegwiel op trends als Black Friday en Cyber Monday. Daarnaast is er nu het gerucht dat Amazon extra vroeg gaat in zetten op Black Friday (26 oktober meldt Techradar) en zo de langste Black Friday ooit gaat houden. Bovendien komt de e-commerce reus met aanbiedingen die ook gelden voor niet-Prime-leden.

Conclusie: we zijn nog lang niet van dit soort dagen af, en voor de fervente shopper is dat natuurlijk alleen maar mooi. Mocht je juist een hekel hebben aan drukke winkelcentra, volle parkeerplaatsen en billboards vol reclame, dan kun je gerust in alle webshops terecht, met doorgaans exact dezelfde kortingen. Voor retailers en webshops bieden deze nieuwe feestdagen extra kansen om dit jaar positiever af te sluiten.