2017 brengt hoop. Dat het soms toch anders voelt, vertelt veel over ons venster op de wereld. Een op de drie mensen ziet hun sociale netwerk als primaire nieuwsbron. Dat maakt van nepnieuws op sociale media het probleem van nu in het communicatietijdpertelek: we moeten een scherper beeld krijgen. Ook dit jaar toename in alles online, met de mobiel als afstandsbediening van onze digitale leven. Hier volgen de 10 online consumententrends voor 2017.

Nieuwe technieken zoals AI, IoT, virtual en augmented reality zijn géén consumententrend an sich, hooguit een nerd-trend. Het gaat om het aanbod dat er mee wordt gecreëerd en hoe de consument erop reageert. Zoals het succes van Pokémon GO, de groei in apps voor je cv-verwarming en de ontwikkeling van AI assistenten zoals Siri en Google Assistant. Zonder consumentenvraag blijft het een oplossing op zoek naar een probleem, zoals 3D-printen. Vooruitgang gaat met horten en stoten, waarbij oplossingen soms te vroeg komen (WebTV in 1996 bijvoorbeeld) en aloude problemen nog steeds niet opgelost zijn (armoede en honger hadden allang de wereld uit kunnen zijn). Maar we komen er wel. Kijk maar naar dit filmpje uit 1993 van AT&T met als slogan You Will en vergelijk het met vandaag de dag:

Wat zijn consumententrends? 

Kort gezegd: nieuw consumentengedrag. En dat is interessant voor bedrijven. Technologische ontwikkelingen zorgen voor innovatie en daarmee voor nieuw aanbod. Dat aanbod wordt steeds goedkoper en beter, waardoor het speelveld continu verschuift en consumenten zich anders gaan gedragen. Zo zorgt 4G-internet ervoor dat je als bedrijf meer met video moet doen. En omdat bijna alle consumententrends online gebeuren, focus dit artikel zich op de online consumententrends van 2017, en de gevolgen voor communicatie en marketing vanuit bedrijven.

1. Het gaat ook goed met de wereld

Wanneer je alleen het nieuws volgt, mis je de trends. Kranten en nieuwssites vertellen doorgaans wat er op korte termijn is gebeurd, maar niet over de trends op lange termijn. Terwijl die constante stroom aan nieuws wel je wereldbeeld vormt. Nieuws geeft je het idee dat het niet zo best in de wereld gaat: oorlog in Syrië en de Oekraïne, een nieuwe wapenwedloop tussen Amerika en Rusland en natuurrampen wereldwijd. Die zaken zijn geenszins te bagatelliseren, maar laat ze zeker niet je wereldbeeld bepalen. Want dan mis je het grote plaatje voor de rest van de wereld:

Cijfers die je wereldbeeld positiever maken

• De gemiddelde levensduur wereldwijd is 71 jaar;
• 80 procent van de wereldbevolking kan lezen en schrijven;
• Vrouwen van 25 jaar en ouder hebben gemiddeld 7,1 jaar op school gezeten. In 1970 was dit nog 3,5 jaar;
• 85 procent van de kinderen van één jaar in de wereld zijn gevaccineerd tegen de mazelen (en anti-vaxxers die niet alleen hun eigen kinderen maar ook die van anderen in gevaar brengen, worden in steeds meer landen strafbaar gesteld)
• 85 procent van de wereldbevolking heeft elektriciteit thuis;
• 90 procent van de meisjes wereldwijd gaat naar de basisschool;
• In 1990 leefde 35 procent van de wereldbevolking in extreme armoede. In 2012 was dat 12,4 procent.

Iemand die deze cijfers het beste kan uitleggen, is Hans Rosling, een arts, epidemioloog, TED-spreker en door de bladen Time en Foreign Policy bestempeld tot één van de 100 meest invloedrijke personen. In zijn presentaties legt hij uit dat wereldwijd inkomens zijn gestegen, het aantal kinderen niet meer toeneemt, kindersterfte afneemt en de gemiddelde levensduur ook toeneemt.

Ook in Nederland gaat het beter

• Het armoedepercentage daalt in 2016 van 7,6 naar 7 procent; (de armoedegrens wordt door het CBS gesteld op 971 euro per maand)
• Investeringen en consumpties nemen toe, werkeloosheid neemt gestaag af (Op zoek naar personeel? Download onze 43 online recruitment tips!) en de woningmarkt zal ook al een tijdje in de lift;
• Criminaliteit daalt al enkele jaren in Nederland, zo is het aantal straatroven in de afgelopen drie jaar met 40 procent gedaald; (HERSTEL: criminaliteit in Nederland blijkt toch groter)
• Nederland scoort 7^e op de World Happiness Index van 2016;

Wederom: hiermee wil ik niet de aanwezige problemen bagatelliseren, maar onderbouwen dat de grote lijn positiever is dan dat je uit de krant zou halen.

2. Heel Nederland Zit Online

Deze trend kun je samenvatten met de zin: Nederlanders zijn meer online op alle vlakken. Hieronder volgt een verzameling cijfertjes over het online consumentengedrag ter onderbouwing (spring gerust alvast naar de volgende trend als je dit wel geloofd!)

• Van alle Nederlanders heeft 94 procent thuis toegang tot internet en maakt 92 procent er ook gebruik van. Acht procent zit dus nooit op het internet (CBS);
• De groep 75-plussers met internet thuis is gegroeid van 40 procent in 2012 naar 60 procent in 2016; de helft maakt er ook daadwerkelijk gebruik van. Daarmee is het de sterkst groeiende groep internetters (CBS). 30 procent van deze groep heeft de beschikking over een tablet of een smartphone;
• Het tablet- en smartphonebezit onder de groep 65 tot 75 is meer dan verdubbeld in vier jaar tijd naar respectievelijk 60 en 65 procent. 83 procent van hen maakt gebruikt van internet;
• In 2016 werd 10 procent van de basisschoolleerlingen en 7 procent van de scholieren op het voortgezet onderwijs gepest. Bij 7 procent van de basisschoolleerlingen gaat het om cyberpesten, op het voorgezet onderwijs is dat 19 procent;
• Mobiel internet: het aandeel van 4G in het totale mobiel dataverbruik door Nederlanders ligt bijna op twee derde van het totale mobiele dataverbruik. 3G neemt dus enorm af. De gemiddelde snelheid in Nederland is 22,68 Mbit/s;
• Volgens onderzoeksbureau GfK bezochten we gemiddeld 30 keer per dag een website of een app in oktober;
• Gemiddeld hebben Nederlandse huishoudens 5,1 apparaten met WiFi-connectiviteit in 2016, dat is 11 procent meer dan een jaar geleden;
• 88 procent van de Nederlanders maakt gebruikt van minstens één videostreamingdienst zoals YouTube, HBO of Netflix. 43 procent maakt gebruik van een muziekstreamingdienst zoals Spotify;(bron Telecompaper)

Bron: CBS

Aardig weetje ook al duurt het nog vijf jaar: SpaceX, het bedrijf van Elon Musk is bezig met het opzetten van een supersnel wereldwijd internet met 4400 satellieten. Denk aan 1GB per seconde.

3. Media, nepnieuws en waarheidsvinding

Bron: UNILAD                            Bron: Mirror

Dankzij globalisatie beleven we steeds meer zaken gezamenlijk als wereld. Memes spelen direct in op nieuws, nieuwe media en ophef. Maar we zien zaken niet altijd hetzelfde. Polarisatie is toegenomen niet alleen onder invloed van de bankencrisis, maar ook door de toename van social media. Kijk maar naar je Facebook tijdlijn: we delen steeds minder persoonlijk nieuws, en steeds meer filmpjes, memes, nieuwslinks of oude herinneringen (netjes aangereikt door Facebook). Voor één op de drie consumenten is hun sociale netwerk hun primaire nieuwsbron geworden. En nu is nepnieuws een ding geworden.

Mijn observaties voor de media in 2017:

• Carry Fisher, Gene Wilder, George Michael, Zsa Zsa Gabor, Alan Rickman, Peter Vaughan (GoT), David Bowie, Leonard Cohen en Prince. Als je de internet memes mag geloven is 2016 een rampjaar. Waarom stierven er zoveel sterren? BBC: omdat mensen die beroemd werden in de jaren 60 nu 70 worden en sterven. De zogeheten babyboom factor. En dat betekent dat het dus de komende jaren niet minder zal worden helaas.
• Mars. Elon Musk wil in 2060 een miljoen mensen op Mars laten leven en daar werkt hij hard aan met zijn ruimtebedrijf SpaceX. De kosten voor de bevoorrading van Internationaal ruimtestation ISS is met 90 procent gedaald en zijn ruimteraketten landen weer netjes terug op aarde. Ondanks dat er nog forse gaten in dat Marsplan zitten, zal de grootsheid ervan en de daadkracht van Musk ervoor zorgen dat Mars een hot topic (woordgrapje) in de media zal worden de komende jaren.
• Komt de r in de maand dan begint het ophefcircus weer: zwartepietendiscussie, meldingen over zelfdiscriminatie aangaande het kerstfeest, Serious Request en de vuurwerkdiscussie. Daarom: Download hier de Nationale Discussie- en Ophefkalender 2017.
• Films van December 2016: Doctor Strange, Star Wars: Rogue One, Assassin’s Creed. Films volgend jaar: Resident Evil: The Final Chapter, IT, Ghost in the Shell, Cars 3, Pirates of the Caribbean 5, World War Z 2, Despicable Me 3. Wat valt op: films zijn steeds meer vervolgen, een nieuwe versie of een verfilming van een succesvol boek, spel of serie. Marvel en Disney zijn de powerhouses in de bioscoop en originaliteit wordt ingewisseld voor trefzekerheid.
• Trump en Hillary. Geenpeil en Oekraïne. Rechts en links. De polarisatie groeit en wordt enorm gevoed door social media. In de begindagen van het internet was de verwachting dat je nieuwe mensen online leerde kennen en je wereld echt groter werd. Nu blijkt dat we vooral soortgelijke mensen treffen (“social silo’s”) en dankzij The Filter Bubble zien we alleen berichten die partijen als Facebook en Google denken dat voor ons relevant is. Dus wanneer je als Democraat geen berichten liket van je Republikeinse vrienden, dan laat Facebook je die niet meer zien, alleen die van je Democraatvrienden. Je wordt continu bevestigd in je wereldbeeld. Als tegengif hier een interview waarin psycholoog Jonathan Haidt vertelt hoe een verdeeld Amerika na de presidentsverkiezingen weer samen verder kan. Zijn boek The Righteous Mind (affiliate link) legt uit waarom we verschillen, waarom dat niet erg is en hoe je een brug slaat.

Nepnieuws

Is een eerlijke man met een slechte reputatie blijer dan een oneerlijke man waarvan iedereen denkt dat hij goed is? Nee, ik heb het niet over Trump. Die vraag stelt en beantwoordt niet alleen Plato in zijn boek De Republiek, maar ook Haidt. Zijn wetenschappelijk antwoord: nee. Reputatie is belangrijker voor ons welbevinden dan waarheid. Geen wonder dat nepnieuws dankzij social media zulk vrij spel heeft gekregen. Maar nu de Amerikaanse presidentsverkiezingen tot zekere hoogte zijn beïnvloedt doordat mensen last minute onjuiste informatie lazen, staat nepnieuws hoog op de agenda. Vooral bij Facebook.

Hoe Facebook nepnieuws wil stoppen

Facebook ontkent dat het bedrijf veel invloed heeft gehad op de verkiezingen. Maar toch worden de volgende acties door Facebook ondernomen om nepnieuws te voorkomen:

• Facebook vraagt gebruikers hoe ze de kop van een artikel ervaren; (voorbeeld)
• Facebook verbetert zijn algoritme waardoor typische clickbait (…en je raadt nooit wat er toen gebeurde…!) wordt herkend door het klikgedrag van de gebruikers. Komen ze na een klik weer snel terug op Facebook dan is dat een negatief signaal;
• Facebook (en Google) zal scherper regels hanteren voor advertenties;
• Facebook zal labels aan nepnieuws toevoegen om mensen te waarschuwen;
• Facebook maakt het rapporteren van nepnieuws gemakkelijker en zal samenwerken met een aantal onafhankelijke nieuwsorganisaties;

Nepnieuws is een enorm probleem voor Facebook, dat Twitter oprichter Ev Williams helder maakte met deze screenshot van Zuckerberg ’s Facebookpost van 18 november over het bestrijden van nepnieuws:

De twee gesponsorde berichten rechts zijn allebei nep. Ouch, Mark. De beste duiding van het probleem van het nepnieuws vond ik in deze quote van Denzel Washington: “If you don’t read the newspaper, you’re uninformed. If you do read the newspaper, you are misinformed.”

PS. Wellicht heeft Zuckerberg zich toch gerealiseerd hoe veel impact zijn bedrijf heeft: hij gedraagt zich nu als een presidentskandidaat.

Het wordt erger: audio en beeld

Techniek loopt voorop in de ontwikkeling van trends. In de volgende twee filmpjes zie je de toekomst van manipulatie en nepnieuws: digitaal gecreëerde audio en gezichten. Met Adobe MAX 2016 kun je een gesproken tekst uitbreiden door extra tekst bij te typen: je hoort iemand iets zeggen wat hij nog nooit heeft gezegd (spring naar 01.54).

In 2016 kwam er Face2Face, waarmee je het gezicht van iemand scant en vervolgens digitaal aanstuurt met je eigen gezicht. In de link zie je o.a. een demo met het gezicht van Bush en Poetin, wat direct de politieke implicaties weergeeft. Voor nu blijft het beperkt bij films, zodat we 28 jaar later nieuwe beelden van Tarkin en Princess Leia zien in Rogue One (gespeeld door Ingvild Deila). In de film was het (nu nog) te zien dat Tarkin en Leia digitaal bewerkt waren. Maar straks?

KNOW

Dus hoe bepaal je nu wat waar en onwaar is? Hoe leg je de nuance met een persoonlijke mening of een unieke invalshoek? Die vragen hielden mij persoonlijk al voor de Amerikaanse presidentsverkiezingen bezig. Het is in feite het eeuwenoude Two Generals’ Problem, een gedachtenexperiment waarbij zonder eenduidigheid de belegering van een stad faalt.

Een mogelijke oplossing is volgens mij blockchaintechnologie: een peer-to-peernetwerk waarin gegevens worden vastgelegd en vergeleken. Komt een gegeven overeen, dan wordt het bestempeld als algemene waarheid. Is er verschil, dan is er sprake van een kleuring in de berichtgeving.

4. Online winkelen

Het online koopgedrag. Natuurlijk kopen we in 2017 meer online:

• De online bestedingen zijn het derde kwartaal gestegen met 28 procent vergeleken met vorig jaar. Meer dan drie kwart van de 41.8 miljoen aankopen betrof producten zoals kleding, speelgoed en elektronica. De diensten betrof vooral pakketreizen en verzekeringen.
• In 2015 deed 71 procent van de Nederlanders een online aankoop. Per aankoop wordt vooral tussen de 100 tot 500 euro uitgegeven, meldt het CBS. We kopen vooral in Nederland, slechts een derde koopt wel eens in andere EU-landen.
• 91 procent van de 12 tot 65-jarigen gebruikt een smartphone om te internetten. Een op de vijf Nederlanders die online aankopen, deed dat het afgelopen kwartaal op zijn of haar smartphone. (nl) Vorig jaar was dit nog 14 procent. Van de groep 15 tot 39-jarigen gebruikt bijna een derde de telefoon voor een online aankoop.

Verrassend is echter:

• De opkomst in online supermarktbestedingen, met een online omzet van 441 miljoen euro. Volgens meting in november 2016 gaat het om 1,3 procent van de supermarktomzet online en 11 procent van de consumenten. (bron: onderzoeksbureau Strabo) Het CBS meldt dat in totaal één op de vijf ondervraagde Nederlanders levensmiddelen heeft gekocht.
• De nieuwe supermarkt Amazon Go: fysiek winkelen zonder wachttijden omdat je na herkenning met je mobiel bij binnenkomst zonder fysiek af te rekenen naar buiten loopt.

5. Voice

Ik had vroegâh weinig moeilijkheden met het typen van een sms’je op mijn Nokia telefoon. Vandaag de dag frustreren de kleine knoppen en bijzondere autocorrect-suggesties mij zodanig, dat ik steeds vaker maar praat tegen mijn mobiel. En daar ben ik niet de enige in volgens Google.

Zoals SEO-specialist Ompro toelichtte in de SEO trends 2017:

• 20 procent van de zoekopdrachten wordt ingesproken;
• 55 procent van de jongeren (Millenials) gebruikt voice search dagelijks, t.o.v. 41 procent bij volwassenen;
• Over vier jaar is de verwachting dat dit groeit naar 50 procent;
• 22 procent is voor lokale informatie, 21 procent voor vermaak, 30 procent voor algemene informatie en 27 procent via een persoonlijke assistent zoals Google Now of Siri;
• Gesproken zoekopdrachten beginnen vaak met ‘wie’ of ‘wat’, en gemiddeld 4,2 woorden lang.

We stellen dus vragen aan Google. En dat betekent dat websites en blogs die de vraag stellen én duidelijk beantwoorden, voorkeur krijgen van Google (onder andere als featured snippet). Met de inzet van zelflerende AI (RankBrain) extraheert Google steeds beter vragen.

MOZ voegt hier nog aan toe:

• We gebruiken voice search vooral vanuit huis en de auto;
• 40 procent van de gebruikers van een persoonlijke assistent begonnen hier pas recent mee;
• Al in 2014 meldde Google dat tieners de grootste groep voice-zoekers vormen;
• Voice Search zal worden toegevoegd aan Google Search Console (in Google Webmaster Tools)

“I want a doll house”

Steeds meer huishoudelijke apparaten luisteren naar ons, voor het vinden van informatie, het voorlezen van audioboeken, het besturen van verlichting, het afspelen van muziek en het doen van een bestelling. De zesjarige Brooke Neitzel uit Dallas bestelde via haar Amazon Echo met Alexa-software een poppenhuis en twee kilo koekjes. Een grappig nieuwsbericht, waardoor een lokaal nieuwsstation er aandacht aanbesteedde en de presentator in de uitzending de volgende uitspraak deed: “I love the little girl, saying ‘Alexa ordered me a dollhouse’“. Waardoor de Amazon Echo’s bij alle tv-kijkers thuis massaal bestellingen plaatsten. Misschien handig om dat automatisch bestellen standaard maar uit te zetten.

5. Beeld

Volgens het tijdsbestedingsonderzoek Media:Tijd kijken we gemiddeld nu per dag 2 uur en 24 minuten tv, vergeleken met 2 uur en 31 minuten in 2013. We kijken meer video online. Ultra HD is langzaam in opkomst, met wereldwijd 6 miljoen UHD televisies verkocht per april 2016, en voetbalwedstrijden van Premier Leagues uitgezonden in HD.

Dit soort mooie 360 filmpjes gaan we veel meer zien:

Facebook wordt steeds meer visueel, en bracht recent naar buiten dat filmpjes van 90 seconden of langer na 20 seconden een reclameboodschap kunnen krijgen. 360 graden video’s komen ook beschikbaar voor Facebook Live, met Live 360. Bedrijven worden met 135 procent meer organisch bereik dan foto’s gestimuleerd om video’s op Facebook te plaatsen. Volgens Facebook keken we in 2016 gemiddeld 8 video’s per dag, let wel: dat is al vanaf 3 seconden kijken. En standaard begint een video te spelen in je tijdlijn. Het filteren van al die video’s levert momenteel wel psychische schade op aan het Facebook-moderatieteam, dat voor een minimumloon onze tijdlijn vrijwaart van schokkende video’s.

6. Gadgets

Geen trends lijstje zonder gadgets en nieuwste producten natuurlijk:

• Gartner verwacht géén groei voor de elektronicamarkt: de markt voor tablets, smartphones en pc’s is verzadigd. Alleen de home assistant markt zal beperkte groei doormaken. Volgens Telecom Paper is onze kennis groter dan ons bezit, en dat is natuurlijk logisch (ik weet bijzonder veel over de Death Star bijvoorbeeld, maar hebben….). Een kwart van de Nederlanders is nog onbekend met bestaan van smart home-apparaten: die apparaten waar tegen je praat zoals eerder genoemde Amazon Echo of Google Home. Ze worden steeds goedkoper, omdat de fabrikanten óók geld verdienen met de bijbehorende diensten en apps.
• De angst om zonder mobiele telefoon ergens te zitten heet nomophobia. Voorlopig is het de mobiel die gadgets opslokt en is de vraag: Wat komt er na de mobiel? volledig overbodig. Alle smart-dingen met rekenkracht verspillen geld, en zouden beter smart moeten aansluiten op je mobiel: smart watch, headphones, smart tv’s.
• Zie dit Wired lijstje (offline per 28 nov 23) voor de beste: koelkast, koptelefoon, Chromebook, tv, media streamer, stofzuiger en camera.
• Vroeger keek ik enorm op tegen technologie en gadgets. Nu weet ik als kritische consument helemaal niet zeker of innovatie ook per se vooruitgang betekent. Heb ik het wel nodig?
• OK, voor de liefhebbers hier een linkje (ook offline!) met de ‘latest product & gadgets’ van Wired met o.a. Nike Hyperadapt 1.0, Impossible Project I-1 en Microsoft Surface Studio.
• VR is natuurlijk ook eeen trend, al jaren. Maar een bril op je kop zetten heeft nogal wat nadelen: botsen tegen spullen in je woonkamer, draadjes, omvallen et cetera. Welnu, Intel heeft een draadloze bril die je meubelen scant en in VR toont: merged reality.

En Pokémon Go was hét succes van 2016. Waarom eigenlijk? Zomer + expertise van oprichter John Hanke + legacy van Pokémon. En het is al weer lang voorbij, maar voor een korte periode kon je pubers (of eigenlijk 25+ers) in je achtertuin vinden op jacht naar Charmander of Bulbasaur, kregen ziekenhuizen extra waarschuwingsbordjes en werd Kijkduin de Pokémon-hoofdstad van Nederland (kregen ze spijt van natuurlijk). Als plotseling rage bewijst het vooral de potentie van augmented reality: interactie met digitale content op bijzondere locaties. Dit jaar zou het dus niet zo gek zijn om iets van Star Wars of Marvel (allebei Disney) te verwachten bijvoorbeeld, waarbij de interactie natuurlijk heel anders zal zijn.

Om eerlijk te zijn: we zitten niet te wachten op nieuwe dure (half getest want continue iteraties) gadgets. Wat jij en ik willen is een mobiel met een batterij die langer dan een dag meegaat. Zoals de oude Nokia’s inderdaad.

 7. Energie

In bijna 60 landen is zonne-energie de goedkoopste vorm van energie (precies zoals voorspeld in de online consumententrends van 2015). Energie bewaren is nog wel een dingetje, maar Elon Musk (ja hij wéér!) heeft daar ook al een oplossing voor. Ook Bill Gates en Jack Ma (Van Alibaba? Dat Chinese Amazon?) steken gezamenlijk 1 miljard in het investeringsfonds ‘Breakthrough Energy Ventures’, gericht op startups die in potentieel minimaal een halve gigaton aan broeikasgassen terugdringen. Voor consumenten zal deze mondiale trend vooral gaan over investeren (crowdfunding in een windmolen bijvoorbeeld) of afwachten en niks doen, omdat de innovaties sneller gaan dan de investeringstijd. Ook een belangrijke trend in 2017: in Amerika is nu 1 op iedere 100 verkochte auto’s een elektrische auto.

Andere organisatievorm: decentraal en zelforganiserend

Energieneutraal bouwen en apparaten die zichzelf opladen zal de nieuwe standaard worden, waardoor geleidelijk aan energie net zo vrij beschikbaar zal komen als zuurstof. Ik zie het vooral als een component van de trend going off the grid: waarbij mensen zelfvoorzienend en lokaal willen leven, als tegenhanger voor een scheef vergroeide globalisatie waarbij iets weggooien en nieuw kopen goedkoper is dan het maken. Of het laten bezorgen van een Apple-kabeltje uit Hong Kong met koerier goedkoper is dan hier in het warenhuis. Het is ook een zoeken naar een nieuwe organisatievorm. Ik heb zelfs het idee aangehoord dat crowdfunding en –sourcing uiteindelijk de regering overbodig kan maken. Het initiatief Geenpeil – waarbij de leden per onderwerp het standpunt bepalen van de Kamerleden ­– is daar een eerste vorm toe.

8. Zelfrijdende auto

De elektrische auto’s van Tesla hebben ook de software om zelfstandig te rijden en het rijden te ondersteunen. Hoe dat precies werkt, zie je in dit dashboard filmpje, waarin de auto plotseling remt omdat het verderop op de A2 een ongeluk ziet gebeuren:

Volgens Tesla rijdt de zelfrijdende auto nu al veiliger dan een mens. Maar de introductie en acceptatie van zelfrijdende auto’s is niet alleen een ongevallen rekensommetje: het zal ook compleet nieuwe vraagstukken met zich meebrengen voor verkeerswetten, parkeren, verzekeringen, wegen en zelfs wegsignalering. Verandering in circulaire bewegingen. Volgens een schatting van The New York Times zal 75 procent van al het verkeer in 2040 zelfrijdend zijn. De rol van chauffeurs wordt ook anders: voor de zelfrijdende vrachtwagens van Uber is de chauffeur de loods die de vrachtwagen door dichtbevolkt gebied en steden leidt. Ik verwacht op den duur dat zelfrijdende auto’s ervoor zorgen dat het hebben van een auto steeds minder aantrekkelijk wordt, omdat je heel gemakkelijk een rit boekt (zoals Uber nu al) tegen steeds lagere kosten. Ook het vervoer van vracht zal straks via marktwerking gaan. Hebben wordt delen (haakt prima in op de minimalisatietrend en ontspullen). Verder zijn er legio prototypes voor vliegende auto’s, maar vooralsnog is er nergens productie. Jammer.

9. Data

Het gehele internet in 1971 door Paul Newbury. Lekker overzichtelijk nog!

Net als gadgets en energie is ook data een terugkerende trend, of eigenlijk het gebruik én de misbruik ervan:

• Vorig jaar moest ik na 21 jaar plotseling weer naar de orthodontist. Ze hadden alle toegang tot mijn huidige contactgegevens;
• Facebook verbreekt belofte om WhatsApp gegevens niet te koppelen aan Facebookgegevens. De Europese Commissie stelt dat Facebook misleidend was;
• Ook Google wordt op zijn vingers getikt met nieuwe klachten van privacy-organisaties over datamisbruik;
• Volgens het social media onderzoek van Newcom is voor 5 procent van de Nederlanders die is afgehaakt bij Facebook, voor 36 procent daarvan de reden dat het social platform niet wordt vertrouwd;
• De nepberichten van Nigeriaanse prinsen en banken kennen we wel. Nu is er ransomware in opkomst, óók voor mobiel: een virus dat je systeem of bestanden blokkeert totdat je betaalt. (als dit je overkomt: altijd bij de politie melden);
• Gebruik je hetzelfde wachtwoord voor werk als privé? De meeste mensen wel namelijk. Dat is de reden waarom hackers een database van een kleine speelgoedwebsite of datingsite hacken: de e-mail + wachtwoord combinaties kunnen ze vervolgens op allerlei andere diensten gebruiken (ja dat is echt een ding). Daarom is sinds 2016 een meldplicht voor datalekken.

Is er ook positief nieuws? Ja, de komst van General Data Protection Regulation (GDPR) van de EU. Bedrijven en organisaties worden verplicht om databescherming mee te nemen in de ontwikkeling van bedrijfsprocessen en privacyinstellingen standaard op hoog te zetten. Privacy by design, met ook krachtige financiële dwangmiddelen.

10. AI

AI is een spectrum waarbij we als consument al enige tijd de beginvormen onbewust gebruiken. Wouter Vink van Google vertelt: “Wat je niet direct ziet aan de producten van Google is dat algoritmes worden geoptimaliseerd door AI. In elk product introduceren we nu AI, zodat onze engineers zich kunnen focussen op andere dingen.” Wanneer je zoekt op Google, gebruikt Google een AI genaamd RankBrain om jouw zoekactie beter begrijpen. AI is met name geschikt om patronen te herkennen in een zee van informatie.

Dus hoe loopt de ontwikkeling van AI en wat gaan we daarvan merken? Een opsomming van de laatste AI trends en nieuws:

• Het zelflerend systeem AlphaGo versloeg grootmeester Lee Sedol in het Chinese spel Go;
• Werelds eerste AI advocaat genaamd Ross (IBM) wordt ingehuurd door advocatenkantoor Baker & Hostetler; Update 28 nov 23: Ross Intelligence werd in 2020 aangeklaagd door mediabedrijf Thomson Reuters voor het scrapen van hun ‘legal summaries’ genaamd ‘headnotes’, van hun site Westlaw. Daarmee gebruikte het de content van Reuters om te concurreren met Reuters, en dat is allesbehalve de ‘fair use’ waarmee Reuters die content vrij beschikbaar stelt. Ross ging dicht om 2021, de rechtzaak Thomson Reuters Enterprise Centre GmbH vs Ross Intelligence dient volgens Bloomberg in 2024.
• De assistant ai die je afspraken inplant, werkt nu ook met Microsoftproducten, en Pegg, de smart assistent voor je boekhouding, werkt nu vanaf Messenger en Slack.
• IBM’s Watson zal patiënten ondersteunen met kleine vragen;
• De Japanse verzekeringsmaatschappij Fukoku Mutual Life vervangt 34 medewerkers met IBM Watson Explorer;
• Microsoft gebruikt AI voor het ‘oplossen’ van kanker; net als Google met University College London Hospitals;
• Jim Stolze lanceert in Amsterdam het uitzendbureau Aigency (aigency.co, momenteel offline) dat vraag en aanbod voor kunstmatige intelligentie bij elkaar brengt. De eerste klant is een omroep met 35 jaar aan videomateriaal wat door algoritmes wordt omgezet in praktisch hanteerbare informatie;
• Startup Numer.ai is een handelsbedrijf dat zijn data vrij beschikbaar stelt aan 7,500 programmeurs om machine learning models te maken. Het resultaat is een wildgroei aan modellen en financiële voorspellingen, waar de beste worden samengevoegd. Dit is de volgende stap: 80 procent van de aandelenmarkten gebruikt al robot traders;
• In 2015 waren er 57000 ‘robo-surgery’ operaties;
• Onder meer Associated Press en Yahoo! gebruikt het systeem Wordsmith van Automated Insights om nieuws te schrijven. The New York Times heeft een test om te kijken of jij het verschil kan zien; (Herstel: de test is offline helaas. Probeer Botpoet.com voor gedichten)
• Werelds eerste zwerm van AI genaamd UNU doet accurate voorspellingen voor o.a. sport en de Oscars;
• Amazon stelt verschillende kunstmatige intelligentie-diensten beschikbaar in een AI-platform voor ontwikkelaars. Google’s Deepmind was al voorgegaan met Labyrinth.

Impact op economie

Kleine verbeteringen die ons leven beter maken met grote gevolgen. We WhatsAppen in plaats van sms’en, we gebruiken Google Maps in plaats van Tom Tom en we sturen een Facebookbericht in plaats van een felicitatiekaartje. AI zal precies hetzelfde voor ons doen, ten koste van de telecombedrijven, navigatiebedrijven en postbedrijven van deze wereld. En dat interesseert ons niks: vraag het maar aan je lokale winkelier, kruidenier of groenteboer. Als die er nog zijn.

We zullen in 2017 van steeds meer AI toepassingen horen die bepaalde banen overbodig maken. Mensen die daaraan twijfelen zijn als twee paarden die de rol van de auto bespreken: het zal onze tijd wel duren. Maar in de tussentijd zie je geen paard meer op straat. AI zal een nieuwe industriële revolutie veroorzaken: de vierde, na stoom, elektriciteit en computers. Volgens het World Economic Forum zullen er in 2020 zo’n 5 miljoen banen zijn overgenomen en Forrester stelt zelfs dat in 2021 zo’n 6 procent van de Amerikaanse banen zal zijn overgenomen. Er komen ook weer nieuwe banen bij natuurlijk, zoals data analyst, AI trainer en domotica adviseur. Wiskunde wordt een waardevol schoolvak. Kortom: wees scherp in je beroepskeuzes.

Conclusie online consumententrends 2017

Ook 2017 wordt een interessant jaar. Al is het maar omdat Twitterkoning Trump op 20 januari president wordt. Dat brengt nog lange tijd onzekerheid en politieke uitdagingen, hoe het zich ook zal verder ontpoppen. Nederland is zelf aan de beurt op 15 maart. Kun je als bedrijf bepaalde zekerheden bieden aan consumenten, dan levert je dat zeker waardevolle klantenbinding op. Bouw aan je reputatie als bedrijf en wees gereed om snel en adequaat te reageren. Mobiel is een must tegenwoordig. Blijf op de hoogte van technologische ontwikkelingen en neem geregeld de tijd om eens na te denken over de toekomst van je toko. Investeer pas wanneer je consumenten ziet bewegen. En boven alles: blijf positief. Het gaat beter dan je in de krant leest.

Thomas Lapperre

Bloeise

Mis je een specifieke trend of heb je een vraag? Neem gerust contact op!